Drie nog onvoldoende beantwoorde vragen over Wijkevoort
(vanwege ruimtegebrek hierbij het gehele schrijven van dhr. Schuurmans, in Focus op Reeshof alleen vraag 2 opgenomen over luchtkwaliteit, red.)
Op 15-11 neemt de gemeenteraad een beslissing over het al dan niet het doorgaan van het Werkplan Wijkevoort. Ondanks alle discussie, uitspraken en argumenten voor en tegen zijn er mijns inziens drie belangrijke vragen nog altijd onbeantwoord gebleven.
- Wat is de huidige waarde van Wijkevoort?
M.a.w. wordt het kind mogelijk niet met het badwater weggegooid? Had je het gevraagd aan de voormalig betrokken wethouders Berend en Mario dan zouden de antwoorden mogelijk geweest zijn de grondprijs en mooie fietspaden. Het ligt echter een stuk complexer. De waarde van dit natuurgebied berust o.a. op:
- De al aanwezige gebouwen bedrijven en landbouwgrond.
- De waarde van de natuur zelf. Die valt tegenwoordig gewoon te bepalen. De Wageningen Universiteit en Research (WUR, hoogleraar Lars Hein) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
- De waarde voor gezondheid en welzijn
- De recreatiewaarde
- Een te verwachten klimaatschade. Die kan volgens modellen wel eens 4-6 maal hoger uitpakken dan de kortetermijnwinst, Zie o.a. de IPCC-aanbevelingen rapport 2021, de waarschuwingen van artsen over de aanstaande gezondheidsramp door het klimaat en ramingen van Planbureau voor de Leefomgeving
Dus wat er staat er op de langere termijn onder de streep van opbrengst minus huidige waarde? Hier op werd tot op heden geen duidelijk antwoord verkregen. Zeker niet wat de toekomstige economische waarde zou moeten zijn. Straks blijft er onder de streep nog een flink negatief bedrag over!
- Wat zijn de schadelijke gevolgen voor de volksgezondheid?
Daar spelen o.a. mee een te verwachte slechtere luchtkwaliteit, hitte, verlies aan biodiversiteit, geluidsoverlast en verkeersdrukte.
Ik pak daar de slechte luchtkwaliteit uit. Die is momenteel al regelmatig matig tot slecht in de Tilburgse regio. Je kunt dat zo op een geschikte meet-app zien. De gevolgen voor de (volks-)gezondheid betreffen longaandoeningen ,hart en vaatziekten, hoge bloedruk, orgaanschade, kanker, dementie en vroeggeboorte / laag geboortegewicht. Hoe slechter de lucht des te meer zieken en doden! Vooral kinderen zijn kwetsbaar
Wijkevoort betekent een groot aantal extra verkeersbewegingen, 18.500 p.d.,
(1,5 miljoen per jaar volgens schrijver, red. ) en industriële bedrijvigheid en daarmee gewoon een aanmerkelijke verslechtering van de luchtkwaliteit. Hoe je het ook wendt of keert er gaan vele slachtoffers vallen. Zie het RIVM, de WHO, Longstichting. InfoMil en aanbevelingen GGD plus het IPCC-rapport. Er zijn prognoses voor 100 zieken en 5-8 doden extra per jaar.
Wij houden ons aan de wettelijke normen en grenswaarden zegt de coalitie? Die van de WHO en EU zijn echter inmiddels veel strenger. De invloed van ultrafijnstof is volgens de nieuwste inzichten zelfs desastreus. En al zou je als gemeente je aan deze normen houden met het vooruitzicht op verslechtering van de gezondheid in de regio ben je dan wel goed bezig? Enigszins curieus in deze is de titel van het nieuwe verkiezingsprogramma van Groen Links voor de GR-verkiezingen “In Tilburg ademt iedereen vrij.” In verslechterde lucht want GL is voorstander van Wijkevoort! En had Tilburg zich niet al eerder geconformeerd aan het Schone Lucht Akkoord, verbetering van de luchtkwaliteit?
De Milieu Effect Rapportage (MER) ? Die is onvolledig wat betreft de luchtkwaliteit en gezondheid. Elektrisch rijden helpt bijvoorbeeld onvoldoende. Giftige stikstofverbindingen gaan dan wel omlaag, Maar het (ultra)fijnstof zeker niet. Elektrisch rijden helpt onvoldoende.
Onderzoek door de GGD? Deze werd er echter pas laat bij betrokken en gaf eigenlijk niet meer dan een advies.
De universele rechten van de mens worden mogelijk geschaad.. Het recht op een veilige en gezonde leefomgeving.
Verder spelen nog de natuur zelf als rechtspersoon en artikel 173a. Enkele grote steden zijn al veroordeeld voor milieudelicten als slechte lucht. Klagen de ziek geworden Peer en Rietje straks de gemeente Tilburg aan?
Kortom, is Wijkevoort wel verantwoord met het oog op de Volksgezondheid en Welzijn van de inwoners van de regio.?
- Hoe staat het met de economische waarde op langere termijn?
Toekomstbestendige industrie en werkgelegenheid zijn in de huidige opzet nogal twijfelachtig Gaan we bijvoorbeeld straks niet van een logistieke hotspot naar roestbelt? De toekomst van grote distributiedozen is onzeker (wordt nu al door deskundigen betwijfeld) : Welllicht in 5-10 jaar achterhaald en wat dan? Binnen 20 jaar al afbreken? Je kan beter investeren in energietransitie en maakindustrie op locatie.
Bij de energietransitie geen extra windmolens of zonnepanelen maar bijvoorbeeld slimme opslag en opwekking. Zie bijvoorbeeld de Tegenlicht-documentaire (VPRO) “De race om de superbatterij.” Warmte opslaan in basalt zal bijvoorbeeld prima passen in landschappelijk Wijkevoort.
Echte toekomstbestendige en ware (geen greenwashing) duurzame hightechindustrie levert veel meer werkgelegenheid op en dan ook voor hoger geschoolden i.p.v. alleen arbeidsmigranten. Er wordt gesproken van innovatie. Maar welke dan? Niets is expliciet of afdoende onderbouwd.
Het is nog altijd onduidelijk wie er straks op het bedrijventerrein komt. Het Midden en Klein Bedrijf kreeg als een van de weinige voorstanders bij de inspreekronde een echte zeperd: Zij praatten jaren mee over hun vestiging op Wijkevoort. Nu zijn ze ineens niet meer welkom?
Kortom moet er geen nieuw wel haalbaar en klimaatvriendelijke plan voor de toekomstbestendige industrie en werkgelegenheid in Wijkevoort komen? Of nog beter er gewoon maar van afzien als niet meer passend in het huidig klimaat & tijdsbeeld?
Daar de bovenstaande drie vragen mijns inziens nog onvoldoende beantwoord zijn rijst er nog een andere vraag: In hoeverre vertegenwoordigt de coalitie nu eigenlijk de belangen van de Tilburgers en niet alleen die van de economische en politieke belanghebbenden? Ook in de gemeenteraad zelf zijn daar de nodige twijfels over.
Drs. Ulco Schuurmans
Gepensioneerd Arts Maatschappij & Gezondheid